Herşeye rağmen Putin İstanbul’da

Hasan Kanbolat ORSAM Başkanı

Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, Başbakan Erdoğan ile bir araya gelmek ve Türkiye ile Rusya Federasyonu arasında ortak bakanlar kurulu gibi çalışan Üst Düzey İşbirliği Konseyi (ÜDİK) toplantısı için İstanbul’da. Putin’in 14-15 Ekim’de İstanbul’a gelmesi beklenirken ziyaretini ertelemesi ile ilgili çeşitli söylentiler çıkmıştı. Putin’in ziyaretini ertelemesinin Moskova-Şam seferi yapan Suriye uçağının silah taşıdığı şüphesiyle 10 Ekim’de Ankara’ya indirilmesi ile ilgisi bulunmadığı açıklanmıştı. Erteleme kararının 7 Ekim’de verilmiş olmasından dolayı Suriye uçağı krizinin erteleme kararı ile aynı zamana denk gelmesi tamamen tesadüftü. Ancak Putin’in Hindistan, Pakistan, Türkmenistan, Bulgaristan ve Ermenistan’a yapacağı ziyaretleri ve Moskova’ya planlanmış ziyaretleri ertelemesi Putin’in kas zedelenmesinden dolayı hasta olduğu iddialarını kuvvetlendirmişti. Başbakan Erdoğan, pazar gecesini otelinde geçirecek Putin ve heyetini pazartesi sabahı Dolmabahçe’deki ofisinde ağırlayacak. Erdoğan ile Putin’in baş başa görüşmesinde Suriye, Türkiye’nin NATO’dan talep ettiği patriotlar ve yeni işbirliği alanlarının tespitinin ele alınması bekleniyor. Liderlerin görüşmesi sırasında Türk ve Rus bakanlar bir araya gelecek. Daha sonra ÜDİK toplantısına geçilecek ve ardından basın toplantısı yapılacak. Putin, Erdoğan’ın onuruna vereceği öğle yemeğinin ardından Türkiye’den ayrılacak. Başbakan Erdoğan, İspanya dönüşünde “Şu an kilit Rusya’nın elinde” demişti. Moskova yönetiminin tavrının değişmesi durumunda, Çin ve İran'ın tavrının da değişebileceğini vurgulamıştı. Suriye ile ilgili olarak Ankara ile Moskova arasında görüş ayrılıklarının olduğu bir gerçektir. Ancak bu konudaki görüş ayrılıklarının Türk-Rus ilişkilerinde bir soğukluğa neden olduğu yorumları doğru değildir. Ankara-Moskova ilişkilerinin gerilmesini isteyenler ve bekleyenler de yok değil. Türkiye ve Rusya Federasyonu’nun bütün enerjisinin Suriye’ye odaklanmasını isteyen ve iki ülkenin de Ortadoğu’da söz sahibi olmasını istemeyen güçler bulunuyor. Nitekim Suriye krizi zaman zaman Türk-Rus ilişkilerinin sağlamlığını test eden bir alan görünümünü almaktadır. Bundan dolayı Ankara ve Moskova, Suriye’nin iki ülke arasındaki ilişkileri bozmasına müsaade etmek istemiyor. Suriye, Türk-Rus ilişkilerinin alternatifi değildir. Türkiye ile Rusya Federasyonu arasında yaklaşık beş yüzyıldır ikili ilişkiler bulunuyor ve son beş yüz yılın en iyi ilişkilerinin yaşandığı bir dönem yaşanıyor. Nisan 2011’de iki ülke arasında vizelerin kaldırılması da iki ülke ve iki halk arasında derin tarihi kökenleri bulunan güven sorunun büyük ölçüde aşıldığını göstermiştir. Günümüzde Türk-Rus ilişkileri Erdoğan ve Putin’in kişisel çabalarıyla da geriye dönülemeyecek kadar kökleşmiş durumdadır.