 Firmaların faaliyet alanlarının AB normlarına göre sayısal olarak kodlanmasıyla ilgili NACE uygulamasında, özellikle meslek gruplandırmaları tepki çekti. İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi’nin bazı üyeleri, NACE sistemiyle birbiriyle alakası olmayan sektörlerin aynı grupta toplandığı iddiasını dile getirirken, TOBB’un talebi üzerine oda ve borsa seçimleri ertelendi.
NACE’ye ilk tepki, İSO Meclis üyelerinden geldi. Meclis üyelerinden Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri (OAİB) Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği Başkanı Adnan Dalgakıran, İSO’da belli sektörlerin temsil gücünün zayıflatıldığını ileri sürdü. NACE’nin birbirine yakın aynı sektörlerin temsil edilmesi için yapılan bir organizasyon olduğunu vurgulayan Dalgakıran, “Ben 28. gruptayım ve makine üretiyorum. Benim grubumun içerisinde tekstil imalatçıları, kağıt atıkları, balya, geri dönüşümcüler, civatacılar, çelik konstrüksiyoncular, mutfakçılar, 60’a yakın makine ile hiç alakası olmayan gruplar var. Bunun sorumluluğu TOBB’dadır. Yapılan uygulama son derece faşizan bir uygulamadır. Konuyu mahkemeye taşıyacağız.” dedi. İTHİB Başkanı İsmail Gülle de, konunun İSO'da temsil ettiği, mensubu olduğu sektörün “tamamen asimile edilmesiyle alakalı” olduğunu söyledi.
Eleştirilerin odağındaki TOBB adına, TOBB Başkan Yardımcısı da olan İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Murat Yalçıntaş bir açıklama yaptı. “Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından şirket bazında tespit edilen en yüksek cironun sağlandığı sektör, o şirketin esas faaliyet kodu olarak belirlendi.” diyen Yalçıntaş, komitelerin oluşturulmasında AB tarafından da kullanılan dikey ve yatay faaliyet bağlantılarını gösteren matrislerin kullanıldığını söyledi. Yalçıntaş, şunları kaydetti:
“Bir NACE kodu, ya altındaki veya üstündeki NACE kodlarıyla birleştiriliyor ya da o faaliyetin tedarik zinciri içindeki yakın faaliyetleri ile birleştiriliyor. Mesela gıda üreticileri, NACE’de 10, 11 ve 12 ile başlayan kodları kapsar. Bunların toplamı grup kurmaya yetmiyorsa önümüzde 2 seçenek var: Birincisi 13 ve 14 ile başlayan kodlarla birleştirmek. Buna dikey birleştirme diyoruz. Diğer bir metot da yatay birleştirme. Yani gıdacıları ya hammadde aldıkları tarımcılarla birleştirmek ya da mal sattıkları gıda toptancıları ve perakendecileri ile birleştirmek.”
Meslek grubu kurmak için gereken minimum üye sayısının Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından yükseltildiğini belirten Yalçıntaş, eskiden 100 üye ile grup kuran odaların, grup kurması için gereken üye sayısının 150’ye, 25’le kuran odaların 50’ye çıktığını kaydetti. Yalçıntaş, İTO’da 90 olan grup sayısının 71’e, İzmir Ticaret Odası’nda 87’den 76’ya, İSO’da 56’dan 42’yi indiğini, Türkiye genelinde 252 ticaret ve sanayi odasının 111’inde meslek grubu sayısının azaldığını sözlerine ekledi. Yalçıntaş, “Gruplandırmayı yeni öğrendik.” diyen Meclis üyelerine de “Aktif olan tüm firmalara ulaşıldı ve NACE kodu tebliğ edildi. Faaliyet kodlarına yaklaşık 18 bin itiraz geldi. 15 bin itiraz haklı bulunarak NACE kodları değiştirildi.” yanıtını verdi.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı ise “Birbiriyle alakası olmayan sektörler aynı grupta toplanarak bazı sektörlerin temsil gücünün bilinçli olarak zayıflatıldığı” tepkilerine ilişkin olarak, “Devrim diyorsak bir şeyleri devirmesi lazım. İddiaların hepsi gerçekdışı. Bu çalışma yapılmadan önce Türkiye’de oda seçimleri tamamen oda başkanlarının insiyatifinde, dilediği şekilde gruplar oluşturmak, dilediği şekilde meclis üyelerini yönlendirecek şekilde sürdürülüyordu. Alışkanlıklarını terk etmek istemeyen kesimler tepki verecektir. Arkadaşlarımızın bilgi eksikliği olabilir. İnsanın bilmediğine karşı saldırıya geçmesi bilgece bir tutum değil.” diye konuştu.
Tartışmalar üzerine TOBB, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na başvurarak, yeni meslek gruplandırmalarına ilişkin itirazların sağlıklı bir şekilde değerlendirilebilmesini teminen oda ve borsa seçimlerinin makul bir süre ertelenmesi talebinde bulundu. Talebi değerlendiren Bakanlar Kurulu, bu hafta sonu fiilen başlaması gereken oda ve borsa seçimleri ile TOBB Genel Kurulu’nun ertelenmesini kararlaştırdı. 29 Ocak 2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararına göre; 5174 sayılı TOBB Kanunu’na göre Şubat ayında başlayıp Mart ayında tamamlanması gereken oda ve borsa seçimleri, Mayıs-Haziran aylarında, Mayıs ayında yapılması gereken TOBB Genel Kurulu ise Ağustos ayında yapılacak.
|
|
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder