Türk şirketi, dünyanın en hızlı büyüyen 10 şirketi arasına girdi Dünyanın en hızlı büyüyen 10 şirketi arasına girdi

BİM Birleşik Mağazalar A.Ş., sahip olduğu maddi varlıklar dışında özgün işletmecilik ve mağazacılık uygulaması açısından ekonomik değeri ifade eden "Tobin Q" oranı itibarıyla dünyanın bir numaralı perakendeci zinciri oldu. BİM'in ayrıca 2006-2011 yılları arasında dünyanın en hızlı büyüyen 10'uncu perakende mağazalar zinciri olduğu belirtildi.
 Deloitte, "Perakendeciliğin Küresel Güçleri 2013 - Global Powers of Retailing 2013" raporu yayımlandı.

KÜRESEL GÜÇLER İÇİN Q ORANI ANALİZİ

Deloitte'un perakende sektörü raporları son sekiz yıldır "Q oranı" adlı bir katsayıyı da içeriyor. Q oranı, perakende zincirlerinin, maddi varlıkları dışında, mağazacılık anlayışına getirdikleri yenilik, alışveriş deneyimi gibi işletmecilik değerlerinin, sadece o zincire özel ürünler gibi farklılıkların önemini ifade ediyor. Bu sıralamada 157 firma değerlendirildi ve Q oranı en yüksek firmanın BİM Birleşik Mağazalar A.Ş. olduğu belirtildi.
 Deloitte raporuna göre bu yılın Q oranları, küresel hisse senedi fiyatlarının arttığı bir ortamda geçen yıla göre biraz daha yüksek çıktı. Raporda şöyle denildi:
 "Dikkat çekici şekilde ve ilk kez en büyük Q oranı yükselen bir piyasada (Türkiye) yerleşik bir perakendeci tarafından alındı. Bu yılki analizin bir başka ilginç yönü de Apple Inc.'in önemli rolü. Apple elektronik ürün ve hizmet arzcısı olsa da o aynı zamanda önemli bir perakendeci. Piyasa değerine göre o dünyadaki en değerli şirket ve listedeki 157 şirketin piyasa değerinin yüzde 20'sinin piyasa değerine sahip bulunuyor. Apple'ın yüksek Q oranı böylece genel Q oranına önemli bir katkıda bulunuyor, özellikle de elektronik perakendecilerinin bileşik Q oranlarına."

Q ORANI NE VE NEDEN ÖNEMLİ?

Deloitte Q faktörünü şöyle açıkladı:
 "21'inci yüzyılın ilk yıllarındaki iş ortamında dünyanın önde gelen perakendecileri, tüketiciler fiyatların maliyetler doğrultusunda artırılmasını kabul etmezken, yoğun rekabet, oynak girdi fiyatları ve büyük gelişmiş piyasalarda yavaş büyümeyle karşı karşıya bulunuyor. Tüm bunlar başarılı olmak isteyen perakendecilerini kendilerini rekabetçilerinden ayıracak yöntemler bulmaya zorladıklarını gösteriyor. Yani perakendeciler güçlü marka kimliklerine sahip oluyor, tüketicilere olağanüstü bir alışveriş deneyimi sunuyor ve rekabetçilerinden açıkça ayırt ediliyorlar. İkinci özellik, özel markalar dâhil mal sunumlarını, farklı mağaza format ve tasarımlarını ve olağandışı tüketici deneyimi gerektiriyor. Hedef, piyasada fiyat gücü ve sonunda güçlü karlılık üretebilmek için yeterli derecede bir "özgün' konum sağlamak. Halka açık bir perakendeci bu karakteristiklere sahip ise finansal piyasalar tarafından ödüllendirilmesi de olası bulunuyor. Q oranı buradan geliyor."
 Amerikalı ekonomist James Tobin'in adından esinlenerek "Tobin's Q" olarak da adlandırılan Q oranı halka açık perakendecinin piyasa değerinin maddi varlıklarının değerine oranı olarak biliniyor. Oranın birden büyük olması, firmanın değerlerinin bir bölümünün maddi varlıklar içinde sayılmayan değerlerden geldiğini gösteriyor. Bunlar da marka değeri, farklılaşma, inovasyon, müşteri deneyimi, pazar hakimiyeti, tüketici bağlığı ve beceriyle yürütme gibi unsurları içerebiliyor. Daha büyük Q oranı, şirketin değerinin daha büyük bir bölümünün bu gibi "maddi duran varlıklar" dışı değerlerden geldiğini gösteriyor.
 Birden az bir Q oranı ise, firmanın maddi duran varlıkları dışında ürettiği değerlerin üretiminde kaydettiği başarısızlığı ortaya koyuyor.
Deloitte raporunun "Hangi firmalar yüksek Q'lara sahip?" bölümünde 157 halka açık perakendecinin incelendiği belirtilerek, ilk üç şu ifadelerle sıralandı:
 En büyük Q oranına sahip şirket, yüksek indirim perakendecisi Türkiye'den BİM. İlk kez bir yükselen piyasa perakendecisi listenin zirvesinde bulunuyor. Ayrıca ikinci en yüksek Q oranı ise, bir başka yükselen piyasa şirketi Tayland'ın CP'si tarafından elde edildi. Listedeki üçüncü şirket ise İsveç moda perakendecisi H&M oldu."
Q oranı en yüksek ilk 10 perakendeci, ülkeleri ve sahip oldukları oran şöyle:
 1-BİM Birleşik Mağazalar A.Ş., Türkiye, 6.49
 2-CP ALL Public Company Limited, Tayland, 6.47
 3-H&M Hennes & Mauritz AB, İsveç, 5.5
 4-Inditex, S.A., İspanya, 5.13
 5-Coach, Inc., ABD, 4.98
 6-Apple Inc./Apple Stores, ABD, 4.26
 7-Dairy Farm International Holdings Limited, Hong Kong, 4.15
 8-Amazon.com, Inc., ABD, 4.03
 9-Belle ınternational Holdings Limited, Hong Kong, 3.98
 10-Whole Foods Market, Inc., ABD, 3.91

DİĞER SIRALAMALAR

Raporda 2011 verilerine göre dünyada perakende gelirlerine göre en büyük 250 mağaza zinciri de sıralandı. Birinci sırada 447 milyar dolarlık ciroyla Wal-Mart Stores Inc. yer aldı. Amerikan zincirini, Carrefour S.A. (Fransa, 113 milyar dolar), Tesco PLC (İngiltere, 101 milyar dolar), Metro AG (Almanya, 92 milyar dolar), The Croger Co. (ABD, 90 milyar dolar) izledi.
İki ülkede mağazaları bulunan BİM 4,9 milyar dolar ciroyla 250 zincir içinde 185'inci olurken, elde ettiği yüzde 29.8'lik büyümeyle 2006-2011 yılları arasında en hızlı büyüyen 50 perakendeci sıralamasında 10'uncu oldu. En hızlı büyüyen perakende zincirleri, en büyük 250 içindeki sıraları, köken ülkeleri ve büyüme oranları şöyle:
 1-Wesfarmers Limited, 18, Avustralya, yüzde 59.2
 2-Steinhoff International Holdings Ltd., 133, Güney Afrika, yüzde 45.5
 3-X.5. Retail Group N.V., 61, Rusya, yüzde 40.7
 4-Wu-Mart Group, 210, Çin, yüzde 39.9
 5-Open Joint Stock Company, 87, Rusya, yüzde 35.9
 6-Belle International Holdings Limited, 202, Hong Kong, yüzde 35.9
 7-Amazon .com Inc, 23, ABD, yüzde 34.8
 8-Apple Inc./Apple Stores, 72, ABD, yüzde 33.3
 9-Emke Group/Lulu Group International, 213, BAE, yüzde 30.5
 10-BİM Birleşik Mağazalar A.Ş., 185, Türkiye, yüzde 29.8